Анатолий (Смирнов) (? — конец 1920-х) – иеромонах, регент, композитор, преподобномученик.
Память 11 августа (29 июля по ст. ст.), в Соборах новомучеников и исповедников Церкви Русской и Казахстанских.
Отец Анатолий был высокообразованным иноком, ведшим высокую подвижническую жизнь. Он был замечательным певцом и незаурядным регентом, писал духовную музыку.
В начале XX века отец Анатолий в числе других монахов Глинской пустыни был приглашен в Свято-Троицкий мужской миссионерский монастырь Семиреченской области Туркестанского края.
В монастырь он прибыл вместе с иноками Серафимом и Феогностом. Городская суета тяготила глинского монаха, и в свободное от несения седмичных служб время он вместе с другими монахами удалялся в горное урочище Медео, где ими сообща был основан скит на сопке Мохнатой, в Аксайском ущелье около города Верного (Алма-Аты).
В 1909 году был рукоположен во иеромонаха в городе Верном.
К этому периоду времени относится основание в городе Верном Иверско-Серафимовской женской общины, обращенной в 1910 году в женский общежительный монастырь. Отец Анатолий прилагал к укреплению монастыря свое пастырское попечение, духовно окормляя его насельниц.
В 1913 году в Иверско-Серафимовском монастыре началось большое смущение и нестроение. Отец Серафим, болезнуя сердцем за судьбу монастыря, в котором духовная жизнь все больше и больше угасала, забрал своих духовных чад из монастыря в скит на Мохнатую сопку. Сами же монахи решили найти для своих подвигов более уединенное место.
В поисках места монахи остановились на ночь неподалеку от города Верного в Аксайском ущелье близ пасеки у подножия Кызыл-Жарской горы и вдруг увидели на горе яркий свет. На этом месте они поставили келии на расстоянии приблизительно 100 метров одну от другой, вырыли три пещеры — в одной хранили продукты, в двух других молились (пещеры эти существуют поныне). Служили в большой деревянной келии отца Анатолия. В Аксайских горах монахи косили сено, выращивали картофель, у источника рядом со скитом сажали гвоздики.
В 1916 году отец Анатолий управлял архиерейским хором в Вознесенском кафедральном соборе города Верного.
В августе 1921 году все пятеро монахов Аксайского скита пошли в город Верный в Никольскую церковь на праздник целителя Пантелеимона. Двое из них остались в городе, а трое возвратились в скит. Утром 11 августа 1921 года иеромонахи Серафим и Феогност были убиты вооруженными красноармейцами-грабителями, а отец Анатолий, предупрежденный отцом Серафимом, убежал на пасеку за помощью и остался жив. Он и отпевал, и хоронил, и служил сорокоуст по убиенным монахам. После всего случившегося оставшиеся в живых отец Анатолий, отец Пахомий и отец Ираклий жить в скиту не остались.
После закрытия Иверско-Серафимовского женского монастыря еще некоторое время была действующей монастырская Всехсвятская церковь, в которой с 1921 года и служил отец Анатолий. Там же он управлял хором и писал музыку.
В середине 1920-х годов отец Анатолий ушел в Сухуми, где жил также в горах. Он вел переписку с монахинями Иверско-Серафимовского монастыря. Вскоре ими была получена весть с Кавказа об аресте и расстреле отца Анатолия.
11 августа 1993 года иеромонах Анатолий (Смирнов) был канонизирован Синодальной комиссией при Московском Патриархате как местночтимый святой Алма-Атинской епархии.
В августе 2000 года на Архиерейском Соборе Русской Православной Церкви был причислен к лику святых новомучеников и исповедников Российских для общецерковного почитания.
Анатолий (Смирнов) (? — 1920 жылдардың аяғы) — джеромонах, регент, композитор, шейіт.
11 тамызды еске алу (29 шілде ст.бойынша), орыс және қазақстандық шіркеулердің Жаңа шейіттері мен конфессорларының ғибадатханасында.
Анатолий әкей жоғары білімді инок(Құдайға, бауырластыққа және адамдарға қызмет ете отырып, монастырда өмір бойы қалуға уәде береді) болды, ол жоғары қатал өмір сүрді. Ол керемет әнші және ерекше регент болды, қасиетті музыка жазды.
ХХ ғасырдың басында әке Анатолий Глинская шөлінің басқа монахтарының қатарында Түркістан өлкесінің Жетісу облысының Қасиетті Троица ерлер миссионерлік монастырына шақырылды.
Ол монастырьға Серафим мен Теогност инокимен бірге келді. Қалалық қарбалас глин монахына ауыртпалық түсірді, ал седмиялық қызметтен бос уақытында ол басқа монахтармен бірге Медеу тау шатқалына шегінді, онда олар Мохнатой шоқысында, Верный қаласының (Алматы) маңындағы Ақсай шатқалында бірге шағын монах құрды.
1909 жылы Верн қаласында иеромонах болып тағайындалды.
Верный қаласында 1910 жылы әйелдер жатақханасы монастырына айналған Ивер-Серафимов әйелдер қауымдастығының құрылуы осы кезеңге жатады. Әке Анатолий монастырьді нығайтуға өзінің пасторлық қамқорлығын қосып, оның тұрғындарын рухани тамақтандырды.
1913 жылы Иверс-Серафимовский монастырында үлкен ұят пен наразылық басталды. Әке Серафим рухани өмірі барған сайын жоғалып бара жатқан монастырь тағдыры үшін жүрегін ауыртып, өзінің рухани балаларын монастырьдан түкті шоққа апарып тастады. Монахтардың өздері өздерінің жұмыстары үшін жеке орын табуға шешім қабылдады.
Орын іздеп, монахтар Верный қаласының маңында Қызылжар тауының етегіндегі омарта маңындағы Ақсай шатқалында түнеп, кенеттен тауда жарқын жарық көрді. Бұл жерде олар келияларды бір-бірінен шамамен 100 метр қашықтықта орналастырды, Үш үңгір қазды — бірінде азық-түлік сақталды, қалған екеуінде дұға етті (бұл үңгірлер әлі де бар). Олар Анадолының әкесінің үлкен ағаш келиясында қызмет етті. Ақсай тауларында монахтар шөп шабып, картоп өсірді, шабақтардың жанына бұлаққа қалампыр отырғызды.
1916 жылы әкесі Анатолий Верный қаласының Вознесен ғибадатханасында епископтар хорын басқарды.
1921 жылы тамызда Ақсай скитінің бес монахы да Верный қаласына Никольская шіркеуіне емші Пантелеимон мерекесіне барды. Олардың екеуі қалада қалды, ал үшеуі скитке оралды. 1921 жылы 11 тамызда таңертең иеромонах Серафим мен Теогностты Қарулы Қызыл Армия қарақшылары өлтірді, ал әкесі Серафим ескерткен әкесі Анатолий Омартаға көмек сұрап қашып, тірі қалды. Ол жерледі де, жерледі де, қызмет етті сорокоуст өлтірілген монахтарға. Барлық оқиғалардан кейін тірі қалған әке Анатолий, әкесі Пахомиус және әкесі Ираклий скитте өмір сүруге қалмады.
Ивер-Серафимов монастыры жабылғаннан кейін, 1921 жылдан бастап әкесі Анатолий қызмет еткен барлық қасиетті монастырь шіркеуі біраз уақыт жұмыс істеді. Онда ол хорды басқарды және музыка жазды.
1920 жылдардың ортасында әкесі Анатолий Сухумиге кетті, онда ол тауларда да өмір сүрді. Ол Ивер-Серафим монастырының монахтарымен хат жазысқан. Көп ұзамай олар Кавказдан Анадолының әкесін тұтқындау және ату туралы хабар алды.
1993 жылы 11 тамызда иеромонах Анатолий (Смирнов) Мәскеу Патриархаты жанындағы синодтық комиссиямен жергілікті қасиетті Алматы Епархиясы ретінде канонизацияланды.
2000 жылдың тамызында Орыс Православие Шіркеуінің Епископтық ғибадатханасында ол шіркеуге құрмет көрсету үшін қасиетті Жаңа шейіттер мен орыс конфессорларының қатарына қосылды.
Преподобномученик Анатолий Смирнов
