Память 3 декабря (20 ноября по ст. ст.), в Соборе новомучеников и исповедников Церкви Русской и в Соборе Костромских святых.
В миру Григорий Яковлевич Кармазин, родился 1 октября 1875 года в Подольской губернии в семье землемера. 23 августа 1893 года был рукоположен во иерея, служил в селе Витковец Каменецкого уезда Подольской губернии. В 1898 году окончил Каменец-Подольскую духовную семинарию. 21 апреля 1900 года переведен в село Бандышевка Ямпольского уезда той же губернии. С 1902 по 1918 год служит военным священником, сначала в 8-м запасном кавалерийском полку, затем в 152-м пехотном Владикавказском полку, и, наконец, в 729-м пехотном Новоуфимском полку. В 1915 году он был контужен, через несколько месяцев вторично контужен и ранен. По излечении, осенью 1915 года он вернулся в полк в сане протоиерея (награда за пастырские труды и личное мужество, проявленное на войне). С 1918 года служил в различных приходах Киевской епархии. В 1922 году был пострижен в монашество с именем Макарий. В том же 1922 году был хиротонисан во епископа Уманского, викария Киевской епархии. Хиротонию возглавил митрополит Михаил (Ермаков). В скором времени в силу замечательных административных и организаторских способностей, неиссякаемой энергии и всепоглощающей преданности церковному делу епископ Макарий стал пользоваться авторитетом не только в Киевской епархии, но и за ее пределами. В период с 1922 года по 1925 год епископу Макарию как правопреемнику епископа Михаила (Ермакова) приходилось решать проблемы, выходящие за пределы Киевской епархии, что делало его фигуру в церковной ситуации на Украине во многих отношениях ключевой. Вокруг него стали консолидироваться сторонники Патриаршей Церкви на Украине. Епископ Макарий в то время был фактическим главой Православной Церкви на Украине. К нему обращались с Полтавщины и Черниговщины, и с Волыни, и с Подолья, и даже из Одессы и Днепропетровска. Объем церковных проблем был так велик, что епископ Макарий пришел к выводу о необходимости рукоположения новых архиереев, которые смогли бы понести тяготы архипастырского служения в новых, неблагоприятных для Церкви обстоятельствах. В 1923 году епископа Макария арестовали, несколько месяцев он провел в Киевской тюрьме. В это время шла кропотливая и напряженная работа по созданию жизнеспособных церковных групп, состоящих из духовенства и мирян, действующих независимо от безбожной власти. Ближайшей верной и преданной помощницей епископа Макария в самых трудных и ответственных обстоятельствах была его двоюродная сестра Раиса Александровна Ржевская. Во время его арестов и ссылок у нее хранились вещи, бумаги и адреса людей, с которыми был связан владыка. Она поддерживала нужные церковные связи, передавала ему в ссылку необходимую информацию о положении дел в Церкви. Связь с административно высланным епископом Парфением епископ Макарий вел через М. Н. Бурую из Киева. Врач Георгий Александрович Косткевич также был близким, но, как выяснилось впоследствии, менее твердым помощником епископа Макария. Он выполнял различные его поручения, переписывал бумаги, разносил его письма. Бумаги состояли из различных обращений, посланий, открытых писем и пр. Письма должны были попадать прямо в руки адресатам и притом через доверенное лицо. В 1924 году епископ Макарий был временным управляющим Киевской епархии. В начале 1925 года последовал новый арест епископа Макария. Он провел в тюрьме почти год, и во время его отсутствия его обязанности принял на себя архиепископ Георгий (Делиев) и Косткевич стал выполнять его поручения. Косткевич по поручению архиепископа Георгия ездил в Москву, чтобы сообщить архиепископу Парфению, административно высланному в Москву, об аресте епископа Макария, и о том, что он вступает в исполнение его обязанностей. Епископы Сергий (Куминский), епископ Филарет (Линчевский), епископ Афанасий (Молчановский) стали помогать архиепископу Георгию, как раньше они помогали епископу Макарию. Выйдя из тюрьмы, епископ Макарий получил отказ от архиепископа Георгия передать ему дела. В это время у архиепископа Георгия наметилась явная тенденция к соглашательской политике с Советской властью. Под влиянием епископа Макария, а оно было неизменно большим — многие архиереи стали с недоверием относиться к архиепископу Георгию, он утратил свой авторитет и остался в одиночестве. В 1925 году епископ Макарий был назначен на Екатеринославскую кафедру, но в декабре того же года был вновь арестован. После 10 месяцев в тюрьме в Днепропетровске владыка был выслан в Харьков без права выезда. В 1926 году, когда возник григорианский раскол, епископ Макарий благословил священника отца Николая Пискановского строго секретно объехать украинских епископов в Киеве, Харькове, Полтаве, Житомире и др. городах, чтобы те высказали свое суждение, и результаты опроса отвезти в Москву. Одновременно по почте из Харькова епископ Макарий высылал Косткевичу рукописные обращения, воззвания и прочие документы, направленные против раскольничьего григорианского ВВЦС. В Киеве эта литература размножалась на пишущих машинках и распространялась епископом Сергием (Куминским) и Косткевичем среди духовенства и мирян через группы, организованные ранее епископом Макарием. В 1926 году вместе с другими архиереями Украины владыка Макарий возвысил свой голос против григорианского раскола, подписав «Обращение Украинских православных иерархов к заместителю патриаршего местоблюстителя митрополиту Сергию (Страгородскому) по вопросу об осуждении организаторов Временного Высшего Церковного Совета: «…С великой скорбью узнали мы о появлении нового церковного раскола ВВЦС, который, по нашему мнению, является одним из средств разрушения устоев нашей Святой Православной церкви… Познакомившись с каноническими мероприятиями Вашего Высокопреосвященства… в отношениии к раскольничьему ВВЦС, мы считаем эти мероприятия вполне правильными..». В течение осени 1926 года, предвидя возможность арестов на Украине, обдумывался и обговаривался вопрос о необходимости тайно рукоположить новых епископов, как и в 1923 году избрание кандидатов происходило в Харькове, и акты, подписанные епископами Украины, утверждались митрополитом Сергием (Страгородским). Архиереев объезжал, как и прежде, доверенный епископа Макария протоиерей Николай Пискановский. Как избрание, так и хиротонисание совершались конспиративно, без предварительного оповещения властей. В 1927 году епископ Макарий был арестован и отправлен в ссылку на три года в Томскую область. В 1930 году владыка освободился, до 1933 года проживал в Смоленской области, в городе Вязьма, затем в Костроме. Он неустанно проповедовал, боролся с обновленчеством, создавал домовые церкви, где подготавливал кандидатов для рукоположения. 1 октября 1934 года он был вновь арестован в селе Селище в Ивановской Промышленной области, как «вдохновитель и руководитель оперативно ликвидированной церковно-монархической контрреволюционной группой организации «Истинно Православной Церкви», которая проводила развернутую антисоветскую агитацию, распространяла провокационные слухи о голоде в СССР». В постановлении об аресте говорилось: «Кармазин материалами предварительного следствия достаточно изобличается в контрреволюционной агитации и пропаганде, направленной против Советской власти, в связях с контрреволюционной ссылкой, в устройстве антисоветских сборищ… « Из обвинительного заключения: «Был идеологом Православной Церкви… Вел активную антисоветскую работу: объединял реакционно-враждебные части духовенства для активной борьбы с Советской властью… Насаждал нелегальные домовые церкви с целью подготовки церковных кадров; восстанавливал идейные связи с единомышленниками, находящимися в ссылке и в других городах… Устраивал у себя на квартире тайные моления и антисоветские сборища». На допросе 1 ноября 1934 года епископ Макарий сказал: «Переживаемый Русской Церковью и православным духовенством период мы считаем временным, признав незаконным актом Октябрьскую революцию, осужденную Поместным Собором 1917-18 годов, мы … с самого начала встали на платформу непримиримой борьбы с советской властью и неизменно стоим на этой позиции и по настоящее время». 17 марта 1935 года был приговорен к пяти годам ссылки в Казахстан. Местом ссылки была станция Уш-Тобе, здесь родственники и близкие помогли купить маленький домик для епископа, в котором вместе с ним поселились также сосланные двоюродная сестра владыки, его верная помощница Раиса Александровна Ржевская и священник Королев. Через некоторое время на станции Уш-Тоб прибыл высланный из Симферополя епископ Порфирий (Гулевич). Он с радостью был принят епископом Макарием и по его настоянию остался жить у него в доме. Взгляд на происходящее, пройденный путь архипастырского служения, любовь к молитве и аскетической жизни сроднили двух святителей. 20 ноября 1937 года были арестованы епископы Макарий (Кармазин) и Порфирий (Гулевич). Епископа Макария обвинили в «антисоветской деятельности, антисоветской пропаганде и дискредитации Советской власти; группировании вокруг себя контрреволюционного и антисоветского элемента и систематическом получении от него материальной помощи». Во время следствия все заключенные содержались в Алма-Атинской городской тюрьме. Несмотря на то, что состряпанные обвинения не подтвердились и обвиняемые не признали своей вины, епископ Макарий и епископ Порфирий были приговорены к расстрелу. Епископ Макарий (Кармазин) был расстрелян 3 декабря 1937 года, владыка Порфирий (Гулевич) расстрелян днем ранее, 2 декабря. Причислен к лику святых новомучеников и исповедников Российских на Архиерейском Соборе Русской Православной Церкви в августе 2000 года для общецерковного почитания. Макарий (Кармазин) (1875 – 1емикопы937) – Екатеринославский епископы, қасиетті шейіт. | Еске алу 3 желтоқсан (20 қараша, ескі күнт.), Орыс шіркеуінің жаңа шейіттері мен діндарлар кеңесінде және Кострома әулиелер шіркеуінде. Дүние жүзінде Григорий Яковлевич Кармазин 1875 жылы 1 қазанда Подольск губерниясында жер өлшеуші отбасында дүниеге келген. 1893 жылы 23 тамызда иерей болып тағайындалды, Подольск губерниясының Каменец ауданы Витковец ауылында дқызмет жасады. 1898 жылы Каменец-Подольск діни семинариясын бітірген. 1900 жылы 21 сәуірде сол губернияға қарасты Ямполь уезінің Бандышевка ауылына ауыстырылды. 1902-1918 жылдары әскери діни қызметкер болды, алдымен 8-ші запастағы кавалерийлік полкінде, кейін 152-Владикавказ жаяу әскер полкінде, соңында 729-Новоуфимск атқыштар полкінде әскери капеллан болып қызмет етті. 1915 жылы снарядтан зақым алды, бірнеше айдан кейін снарядтан зақымданып, екінші рет жараланды. Сауықтырудан кейін, 1915 жылдың күзінде ол протоиерей дәрежесімен полкке оралды (соғыста көрсеткен пасторлық еңбегі мен жеке ерлігі үшін марапат). 1918 жылдан бастап Киев епархиясының әртүрлі приходтарында қызмет етті. 1922 жылы ол Макарий атымен тонсура рәсімін жасады. Сол 1922 жылы ол Уман епископы, Киев епархиясының викары болып тағайындалды. Тағайындауды митрополит Михаил (Ермаков) басқарды. Көп ұзамай өзінің тамаша әкімшілік және ұйымдастырушылық қабілеттерінің, сарқылмас күшінің және шіркеу жұмысына жан-жақты берілгендігінің арқасында епископ Макарий тек Киев епархиясында ғана емес, оның шекарасынан тыс жерлерде де өз беделдін көрсете бастады. 1922 жылдан 1925 жылға дейінгі кезеңде епископ Макарий епископ Михаилдің (Ермаковтың) заңды мұрагері ретінде Киев епархиясынан бөлек сұрақтарды шешуге мәжбүр болды, бұл оның көп жағынан Украинадағы шіркеуге байланысты мәселелерде негізгі тұлғаға айналдырды. Оның төңірегіне Украинадағы патриархалдық шіркеуді жақтаушылар айналшықтай бастады. Ол кезде епископ Макарий Украинадағы православие шіркеуінің іс жүзінде басшысы болды. Оған Полтавщины мен Черниговщины облыстарынан, Волынидан, Подольядан, тіпті Одесса мен Днепропетровсктен де адамдар келді. Шіркеу проблемаларының көлемі соншалық, епископ Макарий шіркеу үшін жаңа, қолайсыз жағдайларда архипасторлық қызметтің ауыртпалығын көтере алатын жаңа архиерейлерді тағайындау керек деген қорытындыға келді. 1923 жылы епископ Макарий тұтқындалып, бірнеше ай Киев түрмесінде болды. Бұл кезде құдайы жоқ биліктен тәуелсіз жұмыс істейтін дінбасылар мен діндарлардан тұратын өміршең шіркеу топтарын құру үшін тынымсыз және қарқынды жұмыс жүргізілді. Епископ Макарийдің ең қиын және жауапты жағдайларда ең жақын адал және сенімді көмекшісі оның немере әпкесі Раиса Александровна Ржевская болды. Тұтқындау және жер аудару кезінде ол билеушімен байланысқан адамдардың заттарын, қағаздарын және мекенжайларын сақтады. Ол шіркеуге қажетті байланыстарды сақтап қалды және оған қуғында болған кезде шіркеудегі жағдай туралы қажетті ақпаратты беріп отырды. Епископ Макарий Киевтен М.Н.Бурайя арқылы әкімшілік епископ Парфениймен байланыс жасады. Дәрігер Георгий Александрович Косткевич те жақын адам болған, бірақ кейінірек белгілі болғандай, епископ Макарийдің әлсіздеу көмекшісі болды. Ол әртүрлі нұсқауларын орындап, қағаздарын көшіріп, хаттарын жеткізіп отырды. Қағаздар әртүрлі үндеулерден, хабарламалардан, ашық хаттардан және т.б. тұрды. Хаттар тікелей қабылдаушылардың қолына, оның үстіне сенімді адам арқылы түсуі керек еді. 1924 жылы епископ Макарий Киев епархиясының уақытша басқарушысы болды. 1925 жылдың басында епископ Макарияның жаңа тұтқындалуы басталды. Ол бір жылға жуық түрмеде отырды, ал ол болмаған кезде оның міндеттерін архиепископ Георгий (Делиев) Косткевич оның нұсқауларын орындауға кірісті. Косткевич архиепископ Георгийдің тапсырмасы бойынша архиепископ Партенийге Мәскеуге келді, ол бұл жерге әкімшілік сұрақтар бойынша, епископ Макарияның тұтқынға алынғаны және оның міндетін атқарушы екені туралы хабарлады. Епископтар Сергий (Куминский), епископ Филарет (Линчевский), епископ Афанасий (Молчановский) бұрын епископ Макарийге көмектескендей Георгий архиепископына көмектесе бастады. Түрмеден шыққаннан кейін епископ Макарий архиепископ Георгийден істерді оған аударудан бас тартқанын көрді. Осы кезде архиепископ Георгий кеңестік режиммен бітімгершілік саясатқа айқын түспек еді. Епископ Макарийдің беделінің мықтылығынан көптеген епископтар архиепископ Георгийге сенімсіздік таныта бастады, ол өзінің беделін жоғалтты және жалғыздықта қалды. 1925 жылы епископ Макарий Екатеринославскийлік кафедраға тағайындалды, бірақ сол жылдың желтоқсанында ол қайтадан қамауға алынды. Днепропетровскіде 10 ай түрмеде отырғаннан кейін епископ Харьковке сыртқа шығу құқығынсыз жер аударылды. 1926 жылы григориандық алауыздық туындаған кезде, епископ Макарий діни қызметкер Николай Пискановскийге Киев, Харьков, Полтава, Житомир және басқа қалалардағы украин епископтарынан жасырын түрде пікірлерін біліп, сауалнама нәтижелерін Мәскеу апарып беруге батасын берді. Сонымен бірге Харьковтан пошта арқылы епископ Макарий Косткевичке қолжазба үндеулерін, апелляцияларын және шиматикалық Григориан Бүкілресейлік православие шіркеуіне қарсы бағытталған басқа да құжаттарды жіберді. Киевте бұл әдебиет жазу машинкаларында басып шығарылып ол бұрын епископ Макарий ұйымдастырған топтар арқылы діни қызметкерлер мен діни қызметкерлер арасында епископ Сергиймен (Куминский) мен Косткевичпен таралып кетті. 1926 жылы Украинаның басқа архиерейлерімен бірге епископ Макарий «Украина православие иерархтарының Патриархтың орынбасары Митрополит Сергийге (Страгородский) Уақытша Жоғарғы Шіркеу Кеңесін ұйымдастырушыларды айыптау мәселесі бойынша үндеуіне қол қойып григориандық бөлінуге қарсы дауыс көтерді: «…Біз Бүкілресейлік Орталық Кеңестің жаңа шіркеулік бөлінуінің пайда болғанын үлкен қайғымен білдік, бұл біздің ойымызша, біздің Қасиетті Православие Шіркеуінің іргетасын бұзу құралдарының бірі болып табылады… Сіздің Мәртебеліңіздің канондық қызметімен танысқанда… Бүкілресейлік орталық кеңеске қатысты бұл шараларды өте дұрыс деп санаймыз..» 1926 жылдың күзінде Украинада қамауға алу мүмкіндігін болжаған кезде, жаңа епископтарды жасырын тағайындау қажеттілігі туралы мәселе қаралды және талқыланды, өйткені 1923 жылы Харьковта кандидаттарды сайлау өтті және Украина епископтары қол қойған актілерді Митрополит Сергий (Страгородский) бекітті. Епископ Макарийдің сенімді адамы протоиерей Николай Пискановский бұрынғыдай епископтарды аралап шықты. Сайлау да, тағайындау да билікке алдын ала хабарланбай, жасырын түрде жүргізілді. 1927 жылы епископ Макарий қамауға алынып, Томск облысында үш жылға жер аударылды. 1930 жылы Билеуші босатылды, 1933 жылға дейін Смоленск облысында, Вязьма қаласында, содан кейін Костромада тұрды. Ол тынымсыз уағыздады, жаңаруға қарсы күресті және үміткерлерді тағайындауға дайындаған үй жанында шіркеулер құрды. 1934 жылы 1 қазанда ол Иваново өнеркәсіптік ауданындағы Селище ауылында «шынайы православиелік шіркеу ұйымының тез жойылған шіркеу-монархиялық контрреволюциялық тобының шабыттандырушы және жетекшісі, КСРО-дағы ашаршылық туралы кеңестік үгіт және арандатушылық қауесет тарату» айыппен қайтадан тұтқындалды. Тұтқынға алу үкімінде былай делінген: «Кармазин алдын ала тергеу материалдарына сәйкес Кеңес өкіметіне қарсы бағытталған контрреволюциялық үгіт жүргізу, контрреволюциялық жер аударуға байланысты, антисоветтік жиындар ұйымдастыруда жеткілікті түрде атсалысқан…». Айыптау қорытындысынан: «Ол православие шіркеуінің идеологы болды… Ол белсенді антисоветтік жұмыс жүргізді: ол Кеңес өкіметіне қарсы белсенді күрес үшін діни басқарманың реакциялық-дұшпандық бөліктерін біріктірді… Ол оқыту мақсатында заңсыз үй шіркеулерін отырғызды. шіркеу қызметкерлері жер аударылған және басқа қалалардағы пікірлестермен идеологиялық байланыстарды қалпына келтірді … Ол өз пәтерінде жасырын дұғалар мен антисоветтік жиындар ұйымдастырды». 1934 жылы 1 қарашада жауап алу кезінде епископ Макарий былай деді: «Орыс шіркеуі мен православие дінбасылары басынан өткерген кезеңді біз уақытша деп санаймыз, 1917-18 жылдардағы жергілікті кеңес айыптаған Қазан төңкерісін заңсыз әрекет деп танып, біз … ең басынан бастап… Кеңес өкіметіне қарсы бітіспес күрес жүргіздік және осы ұстанымда осы күнге дейін тұрақты қаламыз». 1935 жылы 17 наурызда Қазақстанға бес жылға жер аударылды. Жер аударылған мекені Үш-Төбе станциясы болды, мұнда туыстары мен достары епископқа жер аударылған немере ағасы, оның адал көмекшісі Раиса Александровна Ржевская және діни қызметкер Королев та қоныстанған епископқа шағын үй сатып алуға көмектесті. Біраз уақыттан кейін Үш-Тоб станциясына Симферопольден қуылған епископ Порфирий (Гулевич) келді. Оны епископ Макарий қуана қабылдады және оның талабы бойынша өз үйінде тұруға қалдырды. Айналаға деген көзқарас, архипасторлық қызметте жүріп өткен жол, дұғаға деген сүйіспеншілік пен аскеттік өмір екі әулиені біріктірді. 1937 жылы 20 қарашада епископтар Макарий (Кармазин) мен Порфирий (Гулевич) тұтқындалды. Епископ Макарийге «антикеңестік әрекет, антисоветтік үгіт-насихат және Кеңес өкіметіне нұқсан келтірді; төңірегінде контрреволюциялық және антисоветтік элементті топтап, олардан жүйелі түрде материалдық көмек алды» деген айып тағылды. Тергеу барысында барлық тұтқындар Алматы қалалық түрмесінде болды. Ойдан шығарылған айыптар расталмай, айыпталушы өз кінәсін мойындамаса да, епископ Макарий мен епископ Порфири ату жазасына кесілді. Епископ Макарий (Кармазин) 1937 жылы 3 желтоқсанда, епископ Порфирий (Гулевич) бір күн бұрын, 2 желтоқсанда атылды. 2000 жылы тамызда Орыс Православие Шіркеуінің Архиерейлік Кеңесінде бүкіл шіркеулік құрмет үшін Ресейдің қасиетті жаңа шейіттері мен діндарлары қатарына қосылды. |
|
