SENIM

Протоиерей Василий Сокольский

Василий Петрович Сокольский (1878-1937) – протоиерей, священномученик.

Память 10 сентября (28 августа по ст. ст.) в Соборе новомучеников и исповедников Церкви Русской.

Родился 30 января 1878 года в селе Белое Озеро Сенгилеевского уезда Симбирской губернии в семье священника.

В 1902 году окончил Казанскую духовную академию со степенью кандидата богословия. Женился, был рукоположен во иерея.

В 1905 году удостоен степени магистра богословия за сочинение «Евангельский идеал христианского пастыря» (Казань, 1905 год).

Преподавал Священное Писание в Астраханской, позднее Черниговской духовных семинариях.

Впоследствии служил в церкви Благовещения Пресвятой Богородицы на Васильевском острове в Петрограде, приход которой сохранил верность канонической Церкви в период захвата Петроградского епархиального управления обновленцами.

По свидетельству архимандрита Феодосия (Алмазова), в Петрограде «в августе-декабре 1922 года шли переговоры с вождями… обновленцев всех видов и толков…

В виду общего врага (атеизм в форме коммунизма) Патриаршая Церковь добросовестно шла к объединению с отколовшимися от нее церковными группами… Хотя собрание приняло примирительную точку зрения, но объединение не состоялось. Все наши члены согласительной комиссии пошли в ссылку… Ясно, что наши сосланы по ихнему доносу».

В переговорах с обновленцами участвовал в том числе и отец Василий.

В 1923 году отец Василий был арестован и сослан на три года в город Берёзов Тобольского округа.

По возвращении из ссылки, 4 августа 1926 года был назначен настоятелем Ленинградского храма в честь Преображения Господня на Аптекарском острове. Возведен в сан протоиерея.

В 1929 году вновь арестован «за борьбу с обновленцами», сослан на три года в Северный край. Отбывал срок в деревне Чекуево, где почти потерял зрение.

По возвращении из ссылки поселился с семьей в Ленинграде, служил сначала в церкви апостола и евангелиста Матфея, затем в храме Афонской (Ватопедской) иконы Божией Матери бывшего Новодевичьего монастыря.

7 марта 1935 года был вновь арестован. Виновным в предъявленных обвинениях себя не признал, на вопрос о политических убеждениях сказал:

«Я беспартийный и в политические дела, по своему убеждению, не могу вмешиваться, единственно с чем я не согласен, это с отрицанием коммунистами бытия Бога, бессмертия души и нравственной ответственности за гробом, о чем я, как и прочие священники, не скрываю от лиц, обращающихся ко мне за разрешением этих вопросов».

В тот же день сотрудник НКВД написал заключение, что обвиняемый «является социально опасным элементом и ведет антисоветскую агитацию.

Сторонник тихоновщины». По постановлению особого совещания при УНКВД от 9 марта 1935 года отец Василий с семьей был сослан на пять лет в Северный Казахстан. Отбывал срок в городе Атбасар (ныне Акмолинская область).

8 июля 1937 года был арестован Атбасарским районным отделением НКВД по обвинению «в проведении среди населения контрреволюционной агитации пораженческо-клеветнического характера и в непрекращении выполнения религиозных обрядов», заключен в тюрьму в Атбасаре. Виновным себя не признал.

5 сентября 1937 года приговорен к высшей мере по постановлению тройки УНКВД по Северо-Казахстанской области.

Расстрелян 10 сентября 1937 года, погребен в безвестной могиле.

9 июня 1989 года был реабилитирован прокуратурой Целиноградской области по 1937 году репрессий.

Причислен к лику новомучеников и исповедников Российских решением Архиерейского Собора Русской Православной Церкви в августе 2000 года.

Василий Петрович Сокольский (1878-1937) – протоиерей, шейіт.

Еске алу 10 қыркүйекте (28 тамыз, ескі ст.) Орыс шіркеуінің жаңа шейіттері мен конфессерлер соборында.

1878 жылы 30 қаңтарда Симбирск губерниясының Сенгилеев ауданы, Белое озеро ауылында діни қызметкердің отбасында дүниеге келген.

1902 жылы Казань діни академиясын теология ғылымының кандидаты дәрежесімен бітірді. Ол үйленіп, діни қызметкер болып тағайындалды.

1905 жылы «Христиан шіркеушінің евангелиялық мұраты» (Казань, 1905 жыл) шығармасы үшін теология магистрі дәрежесі берілді.

Ол Астраханьда, кейін Чернигов теологиялық семинарияларында Қасиетті Жазбадан сабақ берді. Кейіннен ол Петроградтағы Васильевский аралындағы Әулие Марияның хабарландыру шіркеуінде қызмет етті, оның қауымда Петроград епархиясының әкімшілігін жаңартушылар басып алған кезде канондық шіркеуге адал болып қалды.

Архимандрит Феодосийдің (Алмазов) айтуынша, Петроградта «1922 жылдың тамыз-желтоқсан айларында барлық түрдегі және нанымдағы жаңартушылардың… басшыларымен келіссөздер жүргізілді…  

Ортақ жауды (коммунизм түріндегі атеизм) ескере отырып, Патриархалдық шіркеу одан бөлініп кеткен шіркеу топтарымен бірігуге саналы түрде көшті… Жиында бітімгершілік көзқарас қабылданғанымен, бірігу жүзеге аспады. Бітімгершілік комиссиясының мүшелері түгелдей жер аударылды…

Біздікілер олардың жала жабуына байланысты жер аударылғаны анық ». Жаңартушылармен келіссөзге Василий әкеміз де қатысты.

1923 жылы әке Василий тұтқындалып, Тобыл ауданының Березов қаласына үш жылға жер аударылды. Қуғын-сүргіннен оралған соң, 1926 жылы 4 тамызда Аптекарский аралындағы Иеміздің Өзгерістері құрметіне Ленинград шіркеуінің ректоры болып тағайындалды. Протоиерей дәрежесіне дейін көтерілді. 

1929 жылы «жаңарушылармен күрескені үшін» тағы да қамауға алынып, Солтүстік аймаққа үш жылға жер аударылды. Ол чекуево ауылында қызмет етті, онда ол көзін жоғалтты.

Қуғын-сүргіннен оралғаннан кейін ол Ленинградта отбасымен бірге тұрды, алдымен апостол және евангелист Матвей шіркеуінде, содан кейін бұрынғы Новодевич монастырының Құдай Анасының Афон (Ватопедский) белгішесінің ғибадатханасында қызмет етті. 

1935 жылы 7 наурызда қайтадан қамауға алынды. Ол өзіне тағылған айыптар үшін өзін кінәлі деп таппады, саяси сенім туралы сұраққа жауап берді:

«Мен партияс емеспін және саяси істерге араласа алмаймын, мен келіспейтін жалғыз нәрсе-коммунистердің Құдайдың бар екенін, жанның өлмейтіндігін және табыттың артындағы моральдық жауапкершілікті жоққа шығаруы, бұл туралы мен, басқа діни қызметкерлер сияқты, осы мәселелерді шешу үшін маған жүгінетін адамдардан жасырмаймын».

Сол күні НКВД қызметкері айыпталушы » әлеуметтік қауіпті элемент және антисоветтік үгіт жүргізеді, тихоновщинаның жақтаушысы». НКВД жанындағы ерекше кеңестің 1935 жылғы 9 наурыздағы қаулысы бойынша әкесі Василий отбасымен бес жылға Солтүстік Қазақстанға жер аударылды. Жазасын Атбасар қаласында (қазіргі Ақмола облысы) өтеген.

1937 жылы 8 шілдеде НКВД-ның Атбасар аудандық бөлімшесі оны «халық арасында жеңіліске ұшырататын және жала жабу сипаттағы контрреволюциялық үгіт жүргізді және діни жоралғыларды жалғастырды» деген айыппен тұтқындап, Атбасар түрмесіне қамады. Ол кінәсін мойындамады.

1937 жылы 5 қыркүйекте Солтүстік Қазақстан облысы бойынша НКВД үштігінің шешімімен ату жазасына кесілді.

1937 жылы 10 қыркүйекте атылған, белгісіз бейітке жерленген.

1989 жылы 9 маусымда Целиноград облысының прокуратурасымен 1937 жылғы қуғын-сүргін үшін ақталды.

2000 жылдың тамызында Орыс Православие Шіркеуінің Епископтар Кеңесінің шешімімен Ресейдің жаңа шейіттері мен конфессерлері қатарына қосылды.

У вас есть вопрос? Свяжитесь с нами!

Контактная информация