Маврикий (Полетаев) (1880 - 1937) – архимандрит, преподобномученик.
Память 4 октября (21 сентября по ст. ст.) в Соборах новомучеников и исповедников Церкви Русской, новомучеников и исповедников Радонежских, новомучеников и исповедников Казахстанских.
В миру Полетаев Михаил Владимирович, родился 18 декабря 1880 года в городе Кронштадте Санкт-Петербургской губернии. Его отец, протодиакон Владимир Полетаев служил в Андреевском соборе при Иоанне Кронштадтском и был женат на Марии Петровне Нисвитской, племяннице супруги святого Иоанна Кронштадтского.
После окончания семинарии женился и принял священный сан. У него родился сын — Владимир.
В 1908 году уехал с семьей в Туркменистан, где служил священником при Русской армии.
Затем служил в городе Переславль-Залесский Владимирской губернии. Овдовел (предположительно, до переезда во Владимирскую губернию)
В 1927 году принял монашество в Московском Никитском монастыре. Дети были взрослыми и жили отдельно от отца.
Был возведен в сан архимандрита, служил в городе Юрьев-Польский Владимирской области.
8 сентября 1928 года был арестован в Юрьеве-Польском по обвинению в «контрреволюционной деятельности».
Коллегией при ОГПУ был приговорен к трем годам ссылки с лишением права проживания в 6 крупных населенных пунктах страны. Был сослан в Орел.
В 1930 году по отбытии ссылки приехал в Загорск (Сергиев Посад) и был назначен настоятелем Кукуевской церкви.
21 октября 1935 года был арестован в Загорске с формулировкой «существование контрреволюционной монархической группировки духовенства и церковников во главе с монахом Маврикием и монахом игуменом Максимилианом». Обвинялся в «антисоветской агитации, активном участии в контрреволюционной группировке церковников и бывших монахов Троице-Сергиевой лавры, прославлении в контрреволюционных целях могилы «старца Алексия» Соловьева, распространении провокационных слухов». Проходил по групповому делу «Дело духовенства и церковников во главе с архимандритом Маврикием. Загорск. 1936 г.», во время следствия содержался в Бутырской тюрьме.
В обвинительном заключении говорилось, что «в городе Загорске… возвратились из ссылки и поселились на жительство монахи «Сергиевской Лавры» — Марченко М.Г., он же игумен Максимилиан… и Полетаев М.В., он же архимандрит Маврикий, Марченко и Полетаев восстановили свои связи с монахами «Сергиевской Лавры» и контрреволюционно настроенными церковниками. Марченко, Полетаев, Кондратьев, Климов, Графов и Крестников объединились в тесно спаянную контрреволюционную группировку, объединили вокруг себя монахов, монашек и контрреволюционно настроенных церковников… распространяли ложные слухи о якобы проводимом гонении на верующих в СССР, призывали верующих объединиться и встать на защиту православной церкви, окружающим необходимость организации нового церковного управления и людей безусловно преданных церкви, которые будут защищать интересы верующих перед советской властью… Марченко, Полетаев, Крестников и Кондратьев в контрреволюционных целях прославляли могилу «старца Алексея»(Соловьева), похороненного на Кукуевском кладбище, распускали провокационные слухи о якобы имевшихся случаях исцеления на его могиле, организовывали паломничество верующих на могилу, по пути обрабатывая их в антисоветском духе…».
8 февраля 1936 года Особым Совещанием при НКВД СССР был приговорен к трем годам исправительно – трудового лагеря, на следующий день был этапирован в Карлаг.
В 1937 году был арестован в Карлаге по обвинению в том, что якобы «отбывая меру соцзащиты в Карлаге НКВД… создал контрреволюционную группу, которая под руководством [архимандрита Маврикия] Полетаева систематически собиралась, проводила богослужения, распространяла контрреволюционные и религиозные настроения среди лагерников, направленные на дискредитацию советского правительства…». Проходил по групповому делу «Дело архимандрита Маврикия (Полетаева) и др. Караганда. 1937 г.»
Свидетели, проходящие по делу, говорили, что Полетаев «был организатором собраний заключенных, читал молебны, [у него] имелась литература, ризы, кресты. Богослужения устраивали на квартире Полетаева и Кондратьева, в кузнице и за стогами сена. В проповедях Полетаев призывал верующих не поддаваться соблазну, которому поддались отступники от веры, продавшиеся за временное благополучие… На вопрос Полетаеву, думает ли он порвать с духовенством, — он сказал, что, пока жив, он от своих мнений и взглядов не отступит… Полетаев очень набожный человек, аккуратно соблюдает правила и время отправления обрядов. Он регулярно читает акафисты и Евангелие. В конце чтений говорит проповеди, [в которых призывает] покорно переносить кару Господа, наложенную на нас за наши грехи. Что Господь милостив, что он видит наши страдания за веру, издевательства над верующими со стороны людей, продавшихся антихристу», «…нашим страданиям придет конец, что вера истинных христиан восторжествует в России снова».
На допросах архимандрит Маврикий показал, что «…к советской власти он принципиально лоялен, хотя факт существования этого порядка управления мне и неприятен», все остальные обвинения отрицал, виновным себя не признал. Категорически отрицал желание создать контрреволюционную группу. «Я свое молитвенное настроение храню при себе, во вне я его не проявлял», — говорил священномученик на допросе.
28 сентября 1937 года тройкой при УНКВД по Карагандинской области был приговорен к расстрелу.
Расстрелян 4 октября 1937 года в Карлаге. По рассказам епископа Ташкентского Гурия (Егорова), который находился вместе с ним в заключении в Караганде, отца Маврикия в лагере сильно мучали, а потом расстреляли.
15 декабря 1989 года был реабилитирован Прокуратурой Московской области по 1936 году репрессий.
30 сентября 1997 года был реабилитирован прокурором города Караганды по 1937 году репрессий.
В августе 2000 года был причислен к лику новомучеников и исповедников Российских Архиерейским Собором Русской Православной Церкви.
Маврикий (Полетаев) (1880 — 1937) – архимандрит, қасиетті шейіт.
Еске алу 4 қазан (21 қыркүйек, ескі күнт.) Орыс шіркеуінің жаңа шейіттері мен діндарларының, Радонежский жаңа шейіттерінің және діндарларының, Қазақстанның жаңа шейіттері мен діндарлары шіркеулерінде.
Әлемде Михаил Владимирович Полетаев 1880 жылы 18 желтоқсанда Санкт-Петербург губерниясының Кронштадт қаласында дүниеге келген. Оның әкесі, протодеакон Владимир Полетаев Кронштадтық Иоаннның басқаруындағы Андреевский шіркеуінде қызмет еткен және Иоанна Кронштадтский жұбайының жиені Нисвицкаялық Мария Петровнаға үйленді.
Семинарияны бітіргеннен кейін ол үйленіп, қасиетті дәрежелерді алды. Оның Владимир атты ұлы болды.
1908 жылы отбасымен Түркіменстанға кетіп, орыс әскерінде діни қызметкер болып қызмет етті.
Содан кейін ол Владимир губерниясының Переславль-Залесский қаласында қызмет етті. Жесір қалған. (Владимир губерниясына көшкенге дейін болуы мүмкін)
1927 жылы Мәскеу Никитский монастырында монахтықты қабылдады. Балалар ересек болды және әкесінен бөлек тұрды.
Ол архимандрит дәрежесіне дейін көтеріліп, Владимир облысының Юрьев-Польский қаласында қызмет етті.
1928 жылы 8 қыркүйекте Юрьев-Польск қаласында «контрреволюциялық әрекет жасады» деген айыппен қамауға алынды.
ОГПУ жанындағы алқа оны еліміздің 6 ірі елді мекенінде тұру құқығынан айыра отырып, үш жылға жер аударуға үкім шығарды. Орелге жер аударылды.
1930 жылы жер аударылғаннан кейін Загорск қаласына (Сергиев Посад) келіп, Кукуевская шіркеуінің басшысы болып тағайындалды.
1935 жылы 21 қазанда Загорскіде «монах Маврикий мен монах игумен Максимилиан басқарған діни қызметкерлер мен шіркеу қызметкерлерінен тұратын контрреволюциялық монархиялық топтың болуы» деген тұжырымдамамен қамауға алынды. Оған «антикеңестік үгіт, шіркеу қызметкерлері мен Троица-Сергиово лавраның бұрынғы монахтарының контрреволюциялық тобына белсенді қатысу, контрреволюциялық мақсатта «ақсақал» Алексий» Соловьевтің бейітін дәріптеу, арандатушылық қауесет таратқан деген айыптар тағылды. » Ол «1936 жылғы Архимандрит Загорск басқарған діни қызметкерлер мен шіркеу қызметкерлері» деген топтық іске қатысты.
Айыптау қорытындысында «Загорск қаласында… «Сергиевской Лавры» монахтары — Марченко М.Г., сол игуменннің өзі Максимилиан … және Полетаев М.В., архимандриттің өзі Маврикий — қуғыннан қайтып оралып, тұрғылықты жеріне қоныстанды, Марченко мен Полетаев «Сергиевской Лавры» монахтарымен және контрреволюциялық көзқарастағы діни қызметкерлермен қатынастарын реттеді. Полетаев, Кондратьев, Климов, Графов және Крестников тығыз біріктірілген контрреволюциялық топқа бірікті, монахтарды және контрреволюциялық діни қызметкерлерді өз айналасында жинады … КСРО-да сенушілерді қудалау туралы жалған қауесет таратты, сенушілерді бірігуге және православие шіркеуін қорғау үшін бірге тұруға шақырды, жаңа шіркеу әкімшілігін және шіркеуге сөзсіз берілген адамдарды Кеңес үкіметі алдындағы діндарлардың мүдделерін қорғап, шіркеуді сақтауға ұмтылды… Марченко, Полетаев, Крестников және Кондратьев контрреволюциялық мақсатта Кукуевское зиратында жерленген «Ақсақал Алексей» (Соловьев) бейітін дәріптеп, оның қабірінде емделді деген болжамды қауесеттерді таратып, діндарлардың қажылығын ұйымдастырды. Жол бойы оларға антисоветтік рухты күшейтуге шақырды …».
1936 жылы 8 ақпанда КСРО НКВД-ның кезектен тыс мәжілісінің шешімімен ол үш жылға мәжбүрлі еңбекпен түзеу лагерінде жазасына өтеуге кесіліп, келесі күні Карлагқа ауыстырылды.
1937 жылы Карлагта «Карлаг НКВД-да әлеуметтік қорғау шарасын атқарып жүргенде …ол [архимандрит Маврикий] Полетаевтың жетекшілігімен контрреволюциялық топ құрып, жүйелі түрде жиналды, құдайға қызмет ету шараларын өткізеді, Кеңес үкіметінің беделін түсіруге бағытталған лагерь тұтқындары арасында контрреволюциялық үгіттер таратады деген айыппен тұтқындалды…».
«Архимандрит Маврикий (Полетаев) ісі және т.б. топтық іске қатысты. Қарағанды. 1937 ж.»
Іске қатысы бар куәгерлер Полетаевтың «тұтқындардың жиналыстарын ұйымдастырушы болғанын, дұға оқығанын, Полетаев пен Кондратьевтің пәтерінде, ұстаханада және шөптердің артында әдебиеттер, киімдер, кресттер болғанын. Полетаев өз уағыздарында сенушілерді уақытша амандық үшін өздерін сатқан діннен шыққандар азғыруға бой алдырмауға шақырғанын… айтып берді. Полетаевтан діни қызметкерлермен қарым-қатынасты үзуді ойлайсыз ба деп сұрағанда, ол көзі тірісінде өз пікірінен, көзқарасынан айнымас едім…деп жауап берді. Полетаев өте тақуа, әдет-ғұрып ережелері мен уақыттарын мұқият сақтайтын адам. Ол үнемі акатистер мен Інжілді оқиды. Оқудың соңында ол күнәларымыз үшін бізге тағайындалған Иеміздің жазасына кішіпейілділікпен төтеп беруге шақыратын уағыздар айтады. Жаратқан Ие мейірімді, ол біздің сенім үшін азап шегетінімізді, өзін Антихристке сатқан адамдардың сенушілерді мазақ етуін көреді», «… біздің азаптарымыз аяқталады, шынайы христиандардың сенімі жеңіске жетеді. қайтадан Ресейде».
Жауап алу кезінде архимандрит Маврикий «…осы үкіметтік тәртіптің болуы фактісі мен үшін жағымсыз болса да, ол Кеңес үкіметіне түбегейлі адал» деп куәлік етті, ол барлық басқа айыптарды жоққа шығарды және өз кінәсін мойындамады. Ол контрреволюциялық топ құру ниетін үзілді-кесілді жоққа шығарды. «Мен өзімнің дұғалық көңіл-күйімді өзімде ұстаймын, сыртта көрсетпедім», — деді жауап алу кезінде.
1937 жылы 28 қыркүйекте Қарағанды облысы бойынша НКВД жанындағы үштік ату жазасына кесілді.
1937 жылы 4 қазанда Карлагта атылды. Қарағандыда өзімен бірге қамауда отырған Ташкент епископы Гурийдің (Егоровтың) әңгімелеріне қарағанда, Маврикий әке лагерьде қатты азапталып, кейін атылған.
1989 жылы 15 желтоқсанда Мәскеу облысының прокуратурасымен 1936 жылғы қуғын-сүргін үшін ақталды.
1997 жылы 30 қыркүйекте Қарағанды қаласының прокуроры 1937 жылғы қуғын-сүргінге байланысты ақтап шығарды.
2000 жылдың тамызында ол Орыс Православие Шіркеуінің Архиерейлік шіркеуінде жаңа шейіттері мен кдіндарлар қатарына қосылды.
