Иоанн (Лаба) (1859 — 1937) – иеромонах, преподобномученик.
Память 4 сентября (22 августа по ст. ст.) в Соборе новомучеников и исповедников Российских.
Родился 3 июля 1863 года в селе Серебия Гайсинского уезда Киевской губернии.
Принял монашеский постриг с именем Флавий. Рукоположен во иерея, служил в Фиваидском скиту Русского великомученика Пантелеимона монастыря на Афоне, участвовал в имяславческом движении.
В мае 1912 года поставлен монахом Иринеем (Цуриковым) духовником Фиваидского скита.
2 декабря того же года присутствовал на собрании братии Фиваидского скита, на котором было принято «Соборное рассуждение о Имени Господа нашего Иисуса Христа» в духе имяславия. По свидетельству архиепископа Вологодского Никона (Рождественского), в июне 1913 года несколько раз приходил к нему, «то каясь, то опять отрекаясь от православного учения», и только после беседы с преподавателем Троицким и долгих колебаний отрекся от имяславия.
Подписал жалобу, которую афонские иноки подали на рассмотрение Поместного Собора Православной Российской Церкви, составленную 27 октября 1917 года в дополнение к прошению от 15 октября того же года. Имяславцы просили «разобрать афонское дело» и снять с них церковное отлучение.
В 1924 году арестован в городе Армавире, осужден ОСО при ОГПУ по статье 58-1 и сослан в Нарын. Ссылку отбывал в Турткуле, в Шарухане.
В 1930 году вторично осужден ОСО при ОГПУ к высылке на 3 года. Сослан в Такмак, где жили с монахом Иларионом (Цуриковым) в ущелье близ Такмака.
24 июня 1937 года арестован в городе Мирзояне. Содержался в тюрьме городе Мирзояна.
В 1919-1920 годах жил в уединении в окрестностях хутора Солёный (ныне Темрюкского района Краснодарского края).
29 июня 1924 года оба были арестованы по обвинению в том, что «шли против советской власти и держались за старое». Особым совещанием при ОГПУ СССР он был приговорен к 3 годам ссылки в Нарымский край. Отбывал наказание в селе Подъельник Томской губернии.
По окончании срока ссылки поселился вместе с прмч. Иларионом в горах на пасеке близ города Фрунзе (ныне Бишкек, Киргизия).
2 февраля 1930 года преподобномученики Иларион и Иоанн были арестованы по обвинению в «антисоветской деятельности».
9 июня особым совещанием при Коллегии ОГПУ Средней Азии монах Иоанн приговорен к 3 годам ссылки в город Кзыл-Орда (ныне Кызылорда, Казахстан). Отбывал заключение в городе Турткуль Каракалпакской АССР.
Освободившись из лагеря в 1935 году, поселился в городе Аулие-Ата (в 1936-1938 годах — Мирзоян, ныне Тараз, Казахстан), где жил после ссылки прмч. Иларион. Они тайно совершали богослужения и постригали в монахи.
24 июня 1937 годи они были арестованы по обвинению в «пораженческой агитации» и «участии в контрреволюционной организации» как «руководители тайного монастыря», заключены в тюрьму города Мирзояна. Проходил вместе с прмч. Иларионом по групповому делу Омского архиепископа сщмч. Алексия (Орлова). Виновным себя не признал.
23 августа Особой тройкой при УНКВД по Южно-Казахстанской области приговорен к расстрелу.
Погребен в безвестной могиле.
Прославлен Архиерейским юбилейным Собором 2000 года с именем Иоанн (под этим именем упоминается в следственных делах).
Иоанн (Лаба) (1859 — 1937) – иеромонах, қасиетті шейіт. |
Еске алу 4 қыркүйекте (22 тамыз, ескі ст.) Ресейдің жаңа шейіттер мен діндарлар соборында. 1863 жылы 3 шілдеде Киев губерниясының Гайсинский ауданы Серебия ауылында дүниеге келген. Ол Флавий есімімен шаш қию рәсімінен өтті. Ол діни қызметкер болып тағайындалды, Афондағы Орыс Ұлы шейіт Пантелеймон монастырының Фиваид скитінде қызмет етті және «Құдайдын аты» қозғалысына қатысты. 1912 жылы мамырда ол монах Ириней (Цуриков) Фиваид скиті болып тағайындалды. Сол жылдың 2 желтоқсанында ол Фиваид скитінің бауырластарының жиналысына қатысты, онда «Құдайдын аты» рухында «Иеміз Иса Мәсіхтің (Христа) есімі туралы келісімді әңгіме» қабылданды. Вологда архиепископы Никонның (Рождественский) айғақтарына сәйкес, 1913 жылы маусымда ол оған бірнеше рет келіп, «қазір өкініп, содан кейін қайтадан православиелік ілімнен бас тартады» және ұстаз Троицкиймен сөйлескеннен кейін және ұзақ ойланып, ол «Құдайдың атынан» бас тартты. Ол сол жылдың 15 қазанындағы петицияға қосымша 1917 жылы 27 қазанда жасалған Православиелік Орыс Шіркеуінің жергілікті кеңесіне афон монахтардың берген шағымына қол қойды. Имяславтар «Афон ісін шешуді» және олардан шіркеуден шығаруды алып тастауды сұрады. 1924 жылы Армавир қаласында тұтқындалып, БМСБ (ОГПУ)-ның ОСО 58-1 бабы бойынша сотталып, Нарынға жер аударылған. Түрткүлде, Шаруханда айдауда болған. 1930 жылы БМСБ (ОГПУ) жанындағы ОСО екінші рет 3 жылға жер аударуға үкім шығарды. Ол Такмакқа жер аударылып, Такмак маңындағы шатқалда монах Иларионмен (Цуриковпен) бірге тұрады. 1937 жылы 24 маусымда Мирзоян қаласында қамауға алынды. Мирзоян қаласында түрмеде отырды. 1919-1920 жылдары Соленый фермасының (Қазіргі Краснодар өлкесінің Темрюк ауданы) маңында оңаша өмір сүрді. 1924 жылы 29 маусымда екеуі де «Кеңес өкіметіне қарсы шықты және ескілікті қайталады» деген айыппен қамауға алынды. КСРО БМСБ ОГПУ-де өткен кезектен тыс жиында Нарым облысына 3 жылға жер аударылды. Жазасын Томск губерниясының Подъельник ауылында өтеген. Жер аудару мерзімі аяқталғаннан кейін ол шейіт Илларионмен бірге Фрунзе қаласының маңындағы омартадағы тауларға қоныстанды (қазір Бішкек, Қырғызстан). 1930 жылы 2 ақпанда шейіттер Иларион мен Иоанн «антисоветтік қызмет» деген айыппен тұтқындалды. 9 маусымда Орталық Азия БМСБ (ОГПУ) алқасының арнайы отырысында монах Иоанн Қызыл-Орда қаласына (қазіргі Қызылорда, Қазақстан) 3 жылға жер аударылды. Жазасын Қарақалпақ АКСР-нің Төрткүл қаласында өтеген. 1935 жылы лагерьден босап, ол шейіт Илларион жер аударылғаннан кейін тұрған жерінде Әулие Ата қаласына (1936-1938 жылдары-Мирзоян, қазіргі Тараз, Қазақстан) қоныстанды. Олар жасырын түрде ғибадат етіп, монах рәсімдерді өткізді. 1937 жылы 24 маусымда олар «жеңіліс табатын үгіт» және «контрреволюциялық ұйымға қатысты» деген айыппен «жасырын монастырь басшылары» ретінде тұтқындалып, Мирзоян қаласының түрмесіне жабылды. Ол шейіт Иларионмен бірге Омбы архиепископы қасиетті шейіт Алексийдің (Орловтын) топтық ісіне қатысты. Ол кінәсін мойындамады. 23 тамызда ІІХК (НКВД) жанындағы Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша арнайы үштік оны өлім жазасына кескен. Белгісіз бейітке жерленген. Архиерейдің мерейтойлық кеңесі 2000 жылы Иоанн есімімен аты шықты.(тергеу істерінде осы атпен аталған). |
